آشنایی کلی با زندگی، شعر و سبک شاعری خاقانی

مابین سالهای ۵۰۰ تا ۵۲۸ ه. ق. کودکی پای به حیات گذاشت که نام او را ابراهیم گذاشتند. پدرش نجیب الدین، نجاری بیش نبود و مادرش کنیزی طباخ از رومیان مسیحی که بعداً مسلمان شده بود و جدّش جولاهه. با وجود چنین خاندان بی نام و نشان هنوز بیست سالش نشده بود که به یکی از شاعران ممتاز عصر خود تبدیل شد و آنچنان شهرت و محبوبیتی به دست آورد که همۀ شاهان پدر بی نام و نشان او را فراموش کردند و در دربارهای خود پذیرای وجود وی شدند. تربیتها و حمایتهای عموی وی کافی الدین عمر بن عثمان خاقانی را به جایی رساند که به حسان العجم یا افضل الدین ملقب شد.ابو العلاء گنجه ای شاعر دیگر همین دوران استعداد خاقانی را کشف کرد و در تربیت شاعری اش کوشید و به دربار خاقان شروان معرفی کرد شعر خاقانی در قصیده و قطعات و ترکیب بندها بسیار پیچیده، مشکل یاب، از حیث دریافت معنی بسیار سخت و گاه ناممکن است و این ویژگی شامل اکثر قصاید وی می شود. همین ویژگی در کنار سایر مختصات لغوی و بیانی وی را در کنار سایر قصیده سرایان ماقبل و مابعد صاحب سبک ساخته است …

                                                                             

شرح برخی ابیات مشکل قصاید ۱۰-۱ 

قصیده ۱:

در توحید و موعظه و مدح حضرت خاتم الانبیاء صلوات الله علیه

قصیده ۲:

ترسائیه

قصیده ۳:

حرز الحجاز

قصیده ۴:

در ستایش پیغمبر اکرم (ص) و حکمت و موعظه

قصیده ۵:

در شکایت از حبس و بند

قصیده ۶:

در مدح نصرت الدین ابو المظفر اسپهبد لیالواشیر پادشاه مازندران

و . . .