مشخصات فایل:تحقیق بنيادگرايي اسلامي، نهضتي برخاسته از درون جوامع اسلامي
قالب بندی: فایل word و قابل ویرایش
تعداد صفحات: 273
بخشی از متن تحقیق:طرح موضوع :
بنيادگرايي اسلامي نهضتي برخاسته از درون جوامع اسلامي و
پاسخي ديني به بحرانها و آشفتگي هاي اجتماعي و سياسي جوامع مسلمان بود .
اين جريان با پي بردن به فساد و بي عدالتي در جوامع اسلامي همواره در صدد
اصلاح اين جوامع بوده است وبا ارائه پيشنهادي مبتني بر تمسك و بازگشت مجدد
به اصول و مباني اسلام در صدد بود راه درمان نابسامانيها و عقب ماندگي را
در درون مذهب پيدا كند .
بنيادگرايي اسلامي با ويژگي ها و اهداف فوق
همواره در طول تاريخ اسلام استمرار داشته و با پسرفت و پيشرفت هايي كه
داشته است وارد قرون جديد (20 و 21 ) گرديد .
بنيادگرايي در دوران جديد
، كه مي توان شروع رسمي آن را از سيد جمال الدين اسد آبادي دانست علاوه بر
تعقيب اهداف پيشين كه مبني بر اصلاح و مبارزه با فساد در جوامع اسلامي بود
، هدف و خواست تازه اي پيدا كرد : يعني مبارزه با هجوم استعمار گران خارجي
به سرزمين هاي اسلامي .اين عامل از آن زمان تا كنون به صورت يكي از اهداف
اصلي اين جريان باقي مانده است . يا به عبارتي مي توان گفت همين عامل نقش
عمده اي در پيدايش و تداوم جريان بنيادگرايي اسلامي در دوران جديد داشته
است .
لازم به ذكر است كه مسئله تهاجم غرب به سرزمينهاي اسلامي از همان
ابتدا با واكنش اين جوامع روبرو بوده است اما اين واكنشها بيشتر در شكل و
قالب هاي غير اسلامي صورت گرفته است . به ويژه از نيمه دوم قرن بيستم كه
چارچوبهاي ماركسيستي ، ملي گرايي و ناصريسم بيشتر در منطقه خاور ميانه نفوذ
داشتند و اسلام گرايي يا چارچوب مبارزاتي مبتني بر عقايد اسلامي در حاشيه
قرار داشت . اما به دنبال ناتواني اين مكاتب و ادامه گسترش نفوذ غرب در
جوامع اسلامي گرايش روز افزوني به سمت جايگزيني ديني و طرحي اسلامي براي
بسيج توده ها جهت مبارزه با هجوم گسترده غرب به وجود آمد و به دنبال آن
انديشه بنيادگرايي از اقبال فراواني برخوردار شد كه نتيجه آن گسترش دامنه
بنيادگرايي اسلامي در بيشتر سرزمينهاي اسلامي به ويژه آن دسته كه گرفتار
نابسامانيهاي اجتماعي و سياسي بيشتري بودند مي باشد .
فراگير شدن
بنيادگرايي اسلامي از نيمه دوم قرن بيستم تا كنون به حدي بود كه عده اي از
انديشمندان را بر آن داشت تا گمان كنند بنيادگرايي اسلامي پديده اي جديد و
مربوط به قرن اخير است و حتي عده اي نقطه شروع آن را از سال 1979 م و وقوع
انقلاب اسلامي در ايران دانستند .
ضمن عقيده به اينكه تاريخ رسمي شروع
بنيادگرايي اسلامي در قرون اخير از سيد جمال الدين بوده است اما بدون شك از
آن زمان تا كنون تحولاتي رخ داده است كه هر كدام نقطه عطفي در جريان
بنيادگرايي اسلامي به شمار مي روند و به تنهايي مي توانند سرآغاز فصل جديدي
در تحولات اسلامي به حساب آيند . مثلا در سال 1928 م تشكيل جنبش « اخوان
المسلمين » توسط حسن البناء در مصر بنيادگرايي اسلامي برخاسته از سيد جمال
الدين و شاگردانش را كه تقريبا كم توان شده بود دوباره تقويت و چند گام جلو
تر برد . اما اقدام حسن البناء نيز در مقايسه و رقابت با مكاتب فكري ديگر
از جمله ناصريسم ، ناسيوناليسم و ماركسيسم و … كه در منطقه خاورميانه رايج
بود در حاشيه قرار گرفت ولي با شكست اعراب از اسرائيل در سال 1967 م و وقوع
انقلاب اسلامي در سال 1979 م نه تنها بنيادگرايي اسلامي جاني دوباره گرفت
بلكه از آن زمان تا كنون هيچ رقيب فكري ديگر توان مقابله با آن را پيدا
نكرد و هميشه در در مركز تحولات سياسي و اجتماعي منطقه قرار داشته است ...
فهرست مطالب
بخش مقدماتي : كليات تحقيق
1 . طرح موضوع
2 . سوال اصلي
3 . سوالات فرعي
4 . فرضيه تحقيق
5 . مفاهيم
6 . مفروضات
7 . اهميت و علل انتخاب موضوع
8 . برسي متون و آثار
9 . اهداف پژوهش
10 . نقطه ثقل پژوهش
11 . روش تحقيق
12 . سازماندهي پژوهش
بخش اول:سياست خارجي و سياست خارجي ايالات متحده آمريكا
مقدمه بخش
فصل اول:سياست خارجي
گفتار اول : شناخت سياست خارجي
الف ) تعريف و تبيين سياست خارجي
ب ) اهداف سياست خارجي
هدفهاي اساسي يا اوليه
هدفهاي متوسط يا درجه دوم
هدفهاي جهاني يا دراز مدت
گفتار دوم: رابطه ميان سياست خارجي و منافع ملي
الف ) تعريف و تبيين منافع ملي و جايگاه آن در سياست خارجي
ب ) قدمت و پيشينه كاربرد منافع ملي
فصل دوم:سياست خارجي ايالات متحده آمريكا در خاورميانه
گفتار اول : حضور آمريكا در خاور ميانه
الف ) تاريخچه حضور آمريكا در منطقه
ب ) اهميت خاورميانه براي آمريكا
ج ) كميت و پراكندگي جغرافيايي نيروهاي آمريكايي در خاور ميانه
گفتار دوم : اهداف ومنافع سياست خارجي آمريكا در خاورميانه
الف ) جايگاه منافع ملي در سياست خارجي آمريكا
ب ) اهداف و منافع آمريكا در خاورميانه
حفظ بقاء و امنيت اسرائيل
دسترسي به منابع نفت خاورميانه
حمايت از دولتهاي محافظه كار
گفتار سوم:تأثير حوادث 11 سپتامبر بر سياست خارجي آمريكا در خاورميانه
منابع بخش اول
بخش دوم:بنياد گرايي و بنياد گرايي اسلامي
مقدمه بخش
فصل اول:تبار شناسي و ويژگي هاي بنيادگرايي
گفتاراول:بنيادگرايي
گفتار دوم:بنيادگرايي اسلامي
چيستي و تبار شناسي
تفاوت بنيادگرايي اسلامي با بنيادگرايي مسيحي
ويژگي هاي بنيادگرايي اسلامي
اهداف و خواسته هاي بنيادگرايان
نشانه هاي بنيادگرايي اسلامي
جاذبه هاي بنيادگرايي اسلامي به عنوان رقيب مكاتب ديگر
رويكرد بنيادگرايي اسلامي به سياست وحكومت
گفتار سوم:غرب و استفاده ابزاري و تبليغاتي از كاربرد اصطلاح بنيادگرايي اسلامي
گفتار چهارم:واكنش هاي نظري به كاربرد تبليغاتي غرب از اصطلاح بنيادگرايي اسلامي
گفتار پنجم:پيشگامان بنيادگرايي و احياء طلبي اسلامي
سيد جمال الدين محمد عبده
عبدالرحمن كواكبي
مودودي
سيد قطب
حسن البناء
فصل دوم:نظريه پردازي پيرامون علل ظهور و ضد غربي بودن جنبشهاي بنيادگرايي اسلامي
گفتار اول:علل ظهور جنبشهاي بنيادگرا
نگرش شرق شناسان جديد
نگرش جهان سوم گرايي جديد
عكس العملي در برابر غربي شدن
نظريه مارتين مارتي و اسمارت
ظهور ايالات متحده
ديدگاه هرايردكمجيان
ديدگاه خورشيد احمد
گفتار دوم:علل ضد غربي بودن جنبشهاي اسلام گرا
نگرش شرق شناسان جديد
نگرش جهان سوم گرايي جديد
ديدگاه فريد زكريا
فصل سوم:خشونت طلبي در جنبشهاي بنيادگراي اسلامي :ماهيت،علل و انگيزه ها
گفتار اول:ماهيت اقدامات خشونت طلبانه در جنبشهاي اسلامي،تروريستي يا شهادت طلبانه ،انتخابي يا استيصالي
گفتار دوم:عوامل و متغيرهاي تسهيل كننده يا كنترل كننده خشونت طلبي در جنبشهاي اسلام گرا
الف)متغيرهاي تسهيل كننده توسل به خشونت
توجيهات ارزشي
سنت و سوابق تاريخي
اقتدار سازماني و نهادي
سكولاريسم
سركوب و فشار
مداخله خارجي
ب ) متغيرهاي كنترل كننده توسل به خشونت
1- اصلاحات و توسعه اقتصادي
2- سياست وحدت گرايانه
3- مسله فلسطين
4- مشاركت سياسي
منابع بخش دوم
بخش سوم:سير تحولات بنيادگرايي اسلامي در خاورميانه از
1979ـ2002: تشديد يا تضعيف
مقدمه بخش
فصل اول:فراز و نشيب هاي بنيادگرايي اسلامي
گفتار اول : تحولات بنيادگرايي اسلامي قبل از 1979
الف ) دوره آگاه شدن از چالشهاي جديد
ب ) ارائه چارچوب ها ي بديل
گفتار دوم؛تحولات بنيادگرايي اسلامي پس از 1979:نشانه ها و شاخص هاي تشديد
الف ) تعدد ميزان تحولات بنيادگرايانه
انقلاب اسلامي در ايران
تسخير مسجد بزرگ كعبه
حمله شوروي به افغانستان
ب ) اتخاذ مواضع تهاجمي به جاي تدافعي
ج ) چرخش از اسلام ميانه رو به اسلام مبارز
د ) افزايش عمليات مسلحانه گروههاي بنيادگراي اسلامي
هـ ) طرح دكترين دولت غير سرزميني و پيشقراولي بنيادگرايي سني(وهابيت)
و ) واكنش غرب و اظهار نگراني از بنيادگرايي اسلامي
گفتار سوم : تأثير حوادث 11 سپتامبر بر بنيادگرايي اسلامي در خاورميانه
فصل دوم:بنيادگرايي اسلامي در مصر و عربستان سعودي
گفتار اول:بنيادگرايي اسلامي و طيف هاي مختلف اسلام گرا در مصر
الف ) پيشينه بنيادگرايي اسلامي در مصر
ب ) جناح هاي اسلامي در مصر
1 ) اسلام دولتي (الازهر)
2 ) اسلام ميانه رو(اخوان المسلمين)
علل و عوامل شكل گيري اخوان المسلمين
فعاليت هاي اوليه
شخصيت حسن البنا
مباني فكري و انديشه‌اي اخوان المسلمين
اصول شش گانه اخوان المسلمين براي تحقق اهداف مورد نظر
استراتژي اخوان المسلمين براي دستيابي به اهداف
وجه تمايز اخوان المسلمين با ساير جنبشهاي اسلامي
عوامل مؤثر در فراگيري اخوان المسلمين در مصر و خاورميانه
3 ) جناح اسلام انقلابي
1 . جماعت اسلامي
2 . سازمان الجهاد
علل و چگونگي شكل گيري
تفكر و انديشه حاكم
سازماندهي و ساختار دروني
شيوه عملكرد
الجهاد از مصر تا افغانستان
3 . منظمه التحرير الاسلامي
4 . جماعه المسلمين (التكفير و الهجره)
سابقه و پيشينه
تفكر و انديشه حاكم بر گروه
گفتار دوم:بنيادگرايي اسلامي در عربستان سعودي
الف ) ماهيت ، ريشه ها و تحولات بنيادگرايي در عربستان
ماهيت و ريشه هاي بنيادگرايي در عربستان
تحولات بنيادگرايي در عربستان و ظهور نسل جديد بنيادگرا
ب ) نقش بنيادگرايي اسلامي در تحولات اجتماعي و سياسي عربستان
1 ) مشروعيت زايي و عامل كشور سازي
2 ) مشروعيت زدايي و چالش برانگيزي
شورش جهيمان العطيبي
ظهور اسامه بن لادن و تشكيل سازمان القاعده
ج )گروهها و جناحهاي اسلام گرا در عربستان سعودي
جناح مذهبي
جناح تكنوكراتها
منابع بخش سوم
بخش چهارم : سياست خارجي ايالات متحده آمريكا در خاورميانه
و تأثير آن بر بنيادگرايي اسلامي در مصر و عربستان سعودي
مقدمه بخش
فصل اول:حمايت آمريكا از رژيم هاي غير دموكراتيك و سركوبگر و تأثير آن بر جريان بنيادگرايي اسلامي
گفتار اول:تعامل سياست خارجي آمريكا و نظامهاي سياسي در خاورميانه
الف) اولويت سياست خارجي آمريكا در خاورميانه:تشويق دموكراسي يا تعقيب منافع ملي
ب)نقش سياست خارجي آمريكا در تداوم رژيم هاي غير دموكراتيك
ج) علت حمايت آمريكا از رژيم هاي غير دموكراتيك
ترس از روي كار آمدن اسلام گرايان
كمك به تحقق صلح خاورميانه
سياست حفظ وضع موجود
گفتار دوم: همسويي سياست خارجي آمريكا با دولت مصر و تأثير آن بر جريان بنيادگرايي اسلامي
گفتار سوم:همسويي سياست خارجي آمريكا با دولت عربستان سعودي و تأثير آن بر جريان بنيادگرايي اسلامي
فصل دوم:حضور نظامي مستقيم آمريكا در خاورميانه و تأثير آن بر جريان بنيادگرايي اسلامي
گفتار اول : پيامدهاي سياسي و فرهنگي حضور آمريكا در منطقه
گفتار دوم:واكنش گروههاي بنيادگرا نسبت به حضور آمريكا در منطقه
الف) واكنش نظري ـ فقهي
ب) واكنش عملي (مبارزه جويانه)
ج) صدام گرايي
د) بن لادن گرايي و فراگير شدن كيش بن لادنيزم
فصل سوم:حمايت آمريكا از اسرائيل و تأثير آن بر آمريكا ستيزي و رفتار گروههاي بنيادگرا در خاورميانه
گفتار اول: حمايت ايلات متحده آمريكا از اسرائيل
الف ) علت ، ميزان و شيوه هاي حمايت آمريكا از اسرائيل
علت حمايت آمريكا از اسرائيل
ميزان كمك هاي آمريكا به اسرائيل
شيوه ها و روشهاي گوناگون حمايت آمريكا از اسرائيل
ب ) پيامدهاي منفي حمايت آمريكا از اسرائيل برحل بحران فلسطين
تداوم بقاء و استمرار سلطه رژيم صهيونيستي
انعطاف ناپذيري رژيم صهيونيستي
استمرار عمليات شهرك سازي و ممانعت از تشكيل يك دولت فلسطيني
گفتار دوم: رابطه آمريكا با اسرائيل و تأثير آن بر موضع گروههاي بنيادگرا نسبت به آمريكا در مصر و عربستان سعودي
الف ) جايگاه مسئله فلسطين در انديشه اسلام گرايان
ب ) نقش و تأثير حمايت آمريكا از اسرائيل بر آمريكا ستيزي اسلام گرايان در مصر و عربستان سعودي
منابع بخش چهارم
نتيجه گيري
فهرست منابع