فهرست مطالب:

مقدمه                                                                           

در اوایل جوانی، در حالی که اوضاع فارس به شدت آشفته بود، دیار محبوبش شیراز را به قصد بغداد که جایگاه مناسبی برای دانش اندوزی بود ترک کرد و در بغداد به مدرسه‌ی نظامیه که مخصوص شافعیان بود، مسیر یافت و به فراگیری علوم دینی و معارف ادبی پرداخت.
پس از آن‌که چندین سال در بغداد به تحصیل مشغول بود، گام به سفری نهاد که سال‌ها به طول کشید. در درازا این سفرها، حجاز و شام و لبنان و روم را درنوردید و سنت‌ها و فرهنگ‌های متنوع آن‌ها را دید. این سفرها نه فقط جستجوی تنوع، دانش و آگاهی از رسوم و فرهنگ‌های گوناگون بود، بلکه هر سفر تجربه‌ای معنوی نیز به شمار می‌آمد. این سفرها، مشاهدات، روایت‌ها و قصه‌هایی را برای وی به ارمغان آورد که ریشه در واقعیت زندگی داشت. احتمالاً یکی از مهمترین عوامل مقبولیت و دل‌نشینی سخن وی و پند و اندرزهای او در بین عوام و خواص، عینی بودن آن‌هاست. گرچه لحن سخن و نحوه‌ی بیان هنرمندانه‌ی آن‌ها نیز خالی از تاثیر نیست.