دريچه اي رو به روشنايي
استان سمنان در دوران باستان بخشي از 14 ايالت مهم تاريخي بوده و بشدت مورد توجه حکومت مرکزي ايران قرار داشته است ، مهمترين جاده ارتباطي بين شرق و غرب (جاده ابريشم) از اين استان عبور مي کرده و به واسطه اين جاده محل برخورد تمدنها و انديشه هاي گوناگون بوده است ، اين خطه از ايران محل پيدايش و ظهور مکاتب تصوف و عرفان است.
در اين گذر به شهرستان شاهرود برمي خوريم. احداث مسجد جامع قديم ميان باغها و بستان هاي منطقه ، باعث دگرگون شدن وضعيت شاهرود در بين روستاهاي همجوار شد، زيرا مسجد جامع در دوران اسلامي به عنوان شاخص تمايز شهر از روستا به شمار مي رفت.
بعدها قلعه هايي جديد به نام ولووا و قلعه سنگ براي دفاع از شهر ايجاد شد. فرم معماري اين قلعه و همانندي هاي ساختاري آن با اجزا و عناصر مسجدهاي دوره ايلخاني ، روشنگر اين نظريه است که احداث قلعه ولووا اندکي پس از مسجد جامع شهر براي حفاظت از ساکنان در مواقع ضروري صورت گرفته است.
شاهرود به عنوان دژي محکم مقابل مهاجمان بويژه در دوره شبيخون افغان ها و ستيزه هاي داخلي در دوره نادر شاه ( 1148 - 1160 هجري قمري ) و پس از آن تا ساليان دراز مامن ساکنان و قافله ها بود. يکي از نقاط تاريخي و باستاني شهرستان شاهرود بسطام است