پژوهش جامعه‌شناختى و روش‌هاى تخصصى آن
فنون پژوهش
در همهٔ پژوهش‌هاى جامعه‌شناختى از روش علمى استفاده مى‌شود، اما فنون خاص گردآورى و تحليل داده‌ها در شاخه‌هاى گوناگون بررسى جامعه‌شناختى با يکديگر تفاوت داند. به هر روي، چهار فن است که در بيشتر پژوهش‌هاى جامعه‌شناختى عموماً به‌کار برده مى‌شوند و آنها عبارتند از آزمايش، مشاهده، نمونه‌گيري، و بررسى موردي.    
در آزمايش که هم در آزمايشگاه و هم در ميدان تحقيق مى‌تواند انجام گيرد، همهٔ متغيرها به‌جز يکى (متغير مستقل) ثابت (يا کنترل‌شده) باقى مى‌مانند و جامعه‌شناس محقق متغير مستقل خود را تغيير مى‌دهد تا ببيند که چه دگرگونى‌هائى در موضوع تحقيق وى پديد مى‌آيد و سپس اين دگرگونى‌ها را به دقت ثبت مى‌کند. فرق بررسى مشاهده‌اى با آزمايش اين است که در اين روش، محقق جامعه‌شناس متغير مستقل خود را در کار دخالت نمى‌دهد، بلکه موضوع کار را در يک موقعيت طبيعى به دقت مورد مشاهده قرار مى‌دهد. از نمونه‌گيرى براى گردآورى داده‌ها - معمولاً از طريق پرسشنامه يا مصاحبه - استفاده مى‌شود، به گونه‌اى که از ميان انبوه داده‌هاى راجع به يک موضوع، نمونه‌هاى طبقه‌بندى شده‌اى برگزيده مى‌شوند و سپس بر پايه اين داده‌هاى نمونه‌گيرى شده تعميم‌هائى درباره گروه مورد بررسى به دست داده مى‌شود. پژوهشگران جامعه‌شناس از بررسى موردى براى شرح کامل و جزء به جزء يک پديده استفاده مى‌کنند، بى‌آنکه کار خود را به صرف پرسشگرى يا مصاحبه از افراد موضوع مورد بررسى محدود سازند؛ گرچه بررسى يک مورد براى اثبات يک فرضيه کفايت نمى‌کند، اما غالباً به‌عنوان يکى از منابع فرضيه يا شواهد کار، مفيد واقع مى‌شود.