چكيده:
با توجه به اهميت و جايگاه مديريت در نظامها و سازمانهاى بين‏المللى و ترويج مديريت نوين بر آن شديم تا با تبيين ديدگاههاى ارزشمند امام على عليه السلام به عنوان مديرى مدبر و كارآمد در تشكيل نخستين حكومت اسلامى - شيعى گامى هرچند كوتاه در احياى اين تفكر شيعى برداريم; چرا كه امروزه جزئيات اين مبانى دينى به عنوان يك نظريه جديد علمى و كاربردى با موفقيت قابل اجرا است . مقاله حاضر با بررسى بيش از 65 منبع داراى دو بخش عمده است: بخش اول به تبيين مبانى علم مديريت، معرفى مكاتب و ارائه نظريه‏هاى كلاسيك و نئوكلاسيك و نوين پرداخته است كه مى‏تواند زمينه تطبيق اين نظريه را با افكار و آراى اميرالمؤمنين عليه السلام مهيا كند . بخش دوم نيز به تبيين تئورى و مبانى اعتقادى حضرت امير عليه السلام در مديريت و عناصر و اركان آن - سازماندهى، برنامه‏ريزى، كنترل، نظارت، هماهنگى - شايسته سالارى و ويژگيهاى مديران موفق به بررسى اقسام سوء مديريت و معضلات نظام مديريتى مى‏پردازد . ذكر نمونه‏هاى موفق، نقش مناسبات انسانى، و از همه مهمتر مديريت عشق و خصوصيات اين مديريت از ديگر موضوعات مطرح شده در اين مقاله است .
كليد واژه ‏ها:
مديريت، مديريت اسلامى، سازماندهى، برنامه‏ريزى، كنترل، نظارت، مديريت توليد
حمد و ستايش خداى را كه توفيق نگارش اين مقاله را عنايت فرموده; مقاله‏اى كه تحت عنوان تئورى مديريت از ديدگاه امام على عليه السلام و با الهام و تعمق در نهج‏البلاغه و كتب ارزشمند ديگر تدوين يافته است . به بهانه اين كلام تفحصى در نهج‏البلاغه نمودم; كتابى كه رزمندگان آن را كتاب شجاعت مى‏خوانند و اهل دل آن را كتاب اشك و عشق مى‏دانند ولى تعبير زيباى حضرت امام خمينى رحمه الله كه نهج‏البلاغه را افتخار مكتب تشيع مى‏دانند، از همه رساتر و گوياتر است; چرا كه در سير تطور حكومتها و خلافتها همواره تشتت آرا و عقايد منجر به اعمال روشهايى خلاف سير انسانيت و وحدانيت الهى گرديده است و در اين ميان صاحب نهج‏البلاغه مولى الموحدين الگوى تمام عيار مديريت و خلافت و امامت در لابلاى مفاهيم عميق خود به بيان عناصر، اركان، وظايف، اهميت و شيوه‏هاى مديريت پرداخته‏اند كه ما نيز اميد آن داريم در اين مجال كوتاه پيمانه‏اى از اين اقيانوس بيكران علم و معرفت‏برگيريم ...