ارزيابي سهام از طريق تجديد ارزيابي دارايي ها
از ديدگاه فروشندگان سهام هر شرکت ، مهمترين عامل براي تصميم گيري در خصوص فروش سهام ، قيمت روز اموال و دارايي هاي آن مي باشد و مبناي گذاري سهام قيمت روز اموال و داراييهاي شرکت است و تجديد ارزيابي اموال و داراييهاي شرکت با دو روش زير امکان پذير مي باشد :
الف : تجديد ارزيابي با روش شاخص بانک مرکزي و تفاوت نرخ ارز
شاخص بانک مرکزي نشان دهنده حداقل افزايش قيمت ها مي باشد . از طرفي نرخ ارز طي سنوات گذشته تغييرات قابل توجهي داشته است ، لذا چنانچه اثرات اين دو عامل در داراييهاي ثابت شرکت محاسبه گردد ، امکان برآرود قيمت روز اموال و داراييهاي ثابت شرکت ميسر مي شود و از آنجايي که داراييهاي ثابتي که بيشتر از ده سال قبل خريداري شده ، عملاً مستهلک گرديده اند لذا چنانچه تغييرات داراييهاي ثابت و استهلاکات آنها از ده سال قبل به با شاخص بانک مرزي محاسبه گردد ، قسمت روز دارايي ها بدون احتساب تغييرات نرخ ارز بدست خواهد امد و سپس با استفاده از آخرين جدول داراييهاي ثابت اقلام ارزبر آنها برآورد مي شود و پس از آن چنانچه شرکت داراي کسري ذخيره براي اقلامي از قبيل ماليات ، بيمه ، مطالب مشکوک الوصول ، بازخريد خدمت کارکنان باشد ، کسري ذخاير مربوطه برآورد و مجموع اين ارقام محاسبه مي گردد .
در حاليتي که شرکت در ساير شرکتها سرمايه گذار باشد قيمت روز سرمايه گذاري شرکت در ساير شرکتها به يکي از روشهاي فوق برآورد شده و پس از آن قيمت روز سهام به شرح زير محاسبه مي شود .
حقوق صاحبان سهام طبق دفاتر
کسر مي شود کسري ذخاير
حقوق صاحبان سهام پس از تعديلات
اضافه مي شود :
تفاوت ارزش روز داراييهاي ثابت با شاخص بانک مرکزي
تفاوت ارزش روز داراييهاي ثابت با نرخ ارز
تفاوت ارزش روز داراييهاي جاري با نرخ ارز
تفاوت ارزش روز سرمايه گذاري در ساير شرکتها
جمع
کسر مي شود :
تفاوت ارزش روز بدهيهاي ارزي
قيمت روز سهام شرکت
ضمناً چنانچه اثرات تورمي فوق در هر يک از حسابهاي ذيربط عمل گردد ، امکان استخراج ترازنامه با قيمت روز اموال فراهم مي شود و بطور خلاصه قيمت روز سهام از تفاوت داراييها با قيمت روز ، منهاي بدهيها با قيمت روز بدست مي آيد .
ب- تجديد ارزيابي با روش کارشناسي رسمي دادگستري
در اين روش ، ابتدا قيمت روز اموال و داراييهاي ثابت شرکت توسط کارشناسان رسمي دادگستري برآورد و گزارش مي گردد . آنگاه ميزان ارز موجوديهاي جنسي شرکت ، وجوه نقد ارزي ، مطالبات ارزي و بدهيهاي ارزي و نرخ ارز ثبت شده در دفاتر مشخص و تفاوت نرخ ارز آنها برآورد مي گردد . و پس از آن چنانچه شرکت داراي کسري ذخيره براي اقلامي از قبيل ماليات ، بيمه ، مطالبات مشکوک الوصول و بازخريد خدمات کارکنان باشد ، مجموع اين ارقام نيز محاسبه مي گردد .
سپس قيمت روز سرمايه گذاري شرت در ساير شرکتها به يکي از روشهاي فوق برآورد مي گردد و پس از آن قيمت روز سهام به شرح ذيل محاسبه مي شود .
حقوق صاحبان سهام طبق دفاتر
کسر مي شود : کسري ذخاير
حقوق صاحبان سهام پس از تعديلات
اضافه مي شود :
تفاوت ارزش روز داراييهاي ثابت با قيمت کارشناس دادگستري
تفاوت ارزش روز داراييهاي جاري با نرخ ارز
تفاوت ارزش روز سرمايه گذاريها
جمع
کسر مي شود :
تفاوت ارزش روز بدهيهاي ارزي
قيمت روز سهام شرکت
قيمت روز هر سهم =

ضمناً چنانچه اثرات تورمي فوق در هر يک از حسابهاي ذيربط عمل گردد ، امکان استخراج ترازنامه با قيمت روز اموال فراهم مي شود و بطور خلاصه قيمت روز سهام از تفاوت داراييهاي با قيمت روز ، منهاي بدهيها با قيمت روز بدست مي آيد .
لازم به تذکر است چنانچه ؛ در اين روش موجوديهاي جنسي نيز توسط کارشناس رسمي دادگستري ارزيابي گردد ، صرفاً ساير اقلام داراييهاي جاري از قبيل موجودي نقد ارزي و مطالبات ارزي از طريق تفاوت نرخ ارز ، ارزيابي مي شوند .
مثال شرکت فرزانگان در سال 1363، بمنظور اجراي طرح توليد کاغذ صنعتي تأسيس گرديده است .
اطلاعات مالي ذيل در راتباط با فعاليتهاي شرکت در دست مي باشد :
1. منابع ريالي مصرف شده در طرح مزبور تا سال 1372 به شرح ذيل بوده است :
الگوي سه مرحله اي رشد : در الگوي سه مرحله اي فرضي بر اين گذاشته مي شود که رشد سود تقسيمي داراي سه مرحله متفاوت است . در حالي که در الگوي مبتني بر رشد ثابت سود تقسيمي فرض بر اين گذاشته مي شد که سود تقسيمي داراي رشد ثابت ، دائمي و هميشگي است . در الگوي سه مرحله اي ، در مرحله نخست ، فرض بر اين است که سود تقسيمي با نرخ ثابت ga براي دوره A سال رشد مي کند . پس از اين ، مرحله انتقالي پيش مي آيد که از سال A+1 تا نقطه زماني B طول مي کشد . در دوره انتقالي نرخ رشد سود تقسيمي به صورت خطي کاهش مي يابد و به يک نرخ رشد دائمي و ثابت بنام gn مي رسد . اين نرخ رشد ثابت و دائمي gn ، را نرخ رشد عادي شرکت در بنلد مدت مي نامند . در نمودار زير نرخ رشد سود تقسيمي در اين سه مرحله نشان داده شده و فرض بر اين است که در آغاز نرخ رشد سود تقسيمي از نرخ رشد عادي شرکت در بند مدت بيشتر است .
نرخ رشد هر يک از سالهاي دوره انتقالي با فرمول زير محاسبه مي شود .

 نمودار : نرخ رشد سود تقسيمي در طي زمان
در فرمول فوق اگر Z با S برابر باشد ، به مرحله انتقالي مي رسيم . نرخ رشد بصورت نرخ رشد ثابت در بلند مدت (gn) در مي آيد . بنابراين با فرض با فرض در دست داشتن gn , A , B , g و اگر آخرين سود تقسيمي را Do بناميم مي توان سودهاي تقسيمي دوره هاي آتي را محاسبه کرد . در آن صورت اگر نرخ تنزيل در دست باشد ، ارزش فعلي سوده هاي تقسيمي آينده به دست مي آيد و مي توان آن را با قيمت کنوني مهم مقايسه کرد .
مثال : مراحل رشد و نرخ رشد هر مرحله براي شرکت «سويت» برابر است با
مقدار سود تقسيمي سال صفر برابر 1 دلار است (1000=Do)
B,A سالهاي انتقالي مي باشند . (A=2) و (B=5)
(نرخ رشد سال سوم) g3=%6(%6-%3)
با در دست داشتن سودهاي تقسيمي و نرخ تنزيل 8% ، ارتش فعلي سودهاي تقسيمي مورد انتظار 38/22 دلار خواهد دشات که از طريق زير به دست مي آيد :

الگوي سه مرحله اي از فرمول زير براي محاسبه ارزش فعلي سودهاي تقسيمي بدست مي آيد :
Po=
الگوي X، نولروهايسا ، يک الگوي ساده مبتني بر ارزش فعلي سود تقسيمي ارائه کرده اند که از نظر محاسباتي بر الگوي سه مرحله اي برتري دارد و از هر نظر داراي همان ويژگي هاست . اگر ga از gn بزرگتر باشد نرخ رشد بلا فاصله رو به کاهش مي گذارد . تا به نرخ رشد عادي (gn) برسد در طي m سال نرخ رشد دقيقاً حد وسط بين gn , ga قرار مي گيرد و 2m سال طول مي کشد تا نرخ رشد به نرخ رشد بلند مدت خود که gn است برسد . کاربرد معادله k بسيار ساده است و آن را بصورت زير مي نويسيند