بروجرد از شهرهای باستانی ايران است که برخی ساخت آن را به منوچهر از سلسله پيشداديان نسبت می دهند اما شواهد کافی در مورد شهر بودن آن از دوران ساسانيان موجود است. بافت معماری قديم اين شهر که نهايتا در دوران قاجاريه ساماندهی شده، بسيار زيبا بوده و نمونه هايی از آن هنوز باقی است. هسته اوليه بروجرد مشتمل بر دو کوی بزرگ با نامهای صوفيان و دانگه بوده است و بازارها، مسجدها و خانه‌های مجللی در آن وجود داشته است. بروجرد محصور به حصاری بزرگ بوده است که اطراف آن نيز خندقی قرار داشته است. آخرين بار قلعه بروجرد به دستور حسام السلطنه در دوره قاجار بازسازی شد
جغرافيا
بروجرد دارای آب و هوای سرد کوهستانی با زمستانهای پر برف و سرد و تابستانهای معتدل است. تعداد روزهای يخبندان در برخی از نقاط اين ناحيه به بيش از 70 روز می رسد. بيشترين درجه حرارت در تابستان‌ها 38 درجه و کم‌ترين آن در زمستان‌ 18 درجه زير صفر برآورد شده است. اين شهر در ارتفاع 1580 متری از سطح دريا و در 09/33 درجه شمالی و 08/48 درجه شرقی واقع می‌‌باشد. ميزان باران ساليانه شهرستان بروجرد حدود 500 ميلی‌متر است که بيشتر در فصل بهار انجام می گيرد. در زمستان بارشها بيشتر به صورت برف است که ارتفاع آن در شهر بروجرد گاه تا يک متر و در کوههای منطقه گاه تا سه متر می رسد. (1)

1- مرکز گردشگری دانشجويان ايران
وجه تسميه بروجرد
سعيد نفيسی بروجرد را از شهرهای ساسانيان و اصل آن را بروگرد و ساخته از "بر" + "گرد" دانسته است که به معنای شهری است که گرد است و بر و ميوه فراوان دارد. اشکانيان و ساسانيان شهرها را بيشتر با پسوند گرد می‌‌ساخته‌اند همانند سوسنگرد، بروگرد و دارابگرد. عده‌ای نام درست بروجرد را ويرو گرد دانسته‌اند که به معنای شهر و ساخته ويرو شاهزاده اشکانی است. کوهی در غرب بروجرد با نام ولاش نيز ياد آور نام شاهان اشکانی است. اما معتبرترين نوشته ها، بروجرد را پيروزگرد دانسته‌اند که آن را به فيروز ساسانی منتسب می‌کند.
يزدگرد سوم پادشاه ساسانی پس از شکست از اعراب به منطقه بروجرد گريخت و سپاهيانش در آن محل بر + او + گرد آمدند و به اين ترتيب نام اين محل بَروگرد شد. در کتابهای تاريخی از بروجرد با نامهای گوناگون نام برده شده است مانند بَروجرد، برجود، فلوجرد، اردکرد، يزدگرد، ولوگرد. بروجرد امروزه با نامهای وروگرد vorugerd (لری)، بروگرد borugerd(روستايی)، ووری يرد vuriyerd (گويش بروجرد) و بروجرد borujerd (نام رسمی) آن شناخته می‌شود.(2) ...